Stap 5: prentenboeken

Dag bloggers,

In het overzicht van mijn bronnen (stap 4) gaf ik al een overzicht van mogelijke prentenboeken over "verlies of de dood". Hiervan ga ik er enkelen beschrijven. Alle boeken zijn bruikbaar, maar ik heb er 5 uitgekozen die mij het meest aanspraken. Ook werd er rekening gehouden met de tips uit het bronnenboek "Kinderen rouwen ook" (zie vorige berichten).


   Velthuijs M., (1991). Kikker en het vogeltje. Amsterdam: Leopold
Korte inhoud:
Wanneer Kikker, een bekend figuur uit andere boekjes van Velthuijs, aan de rand van het bos een dood vogeltje vindt, weet hij niet goed wat er met het vogeltje aan de hand is. Het vogeltje doet niet zoals anders. Samen met de vrienden Varkentje, Eend en Haas ontdekt hij dat het vogeltje dood is. Ze gaan hem begraven op een rustig plekje.


Dit boekje kan je op elk moment voorlezen, ook wanneer er geen rouwende kleuters in de klas zitten. De dood wordt heel rustige manier geïntroduceerd door een vogeltje. Dit leunt aan bij hun leefwereld. Misschien hebben ze zelf al eens een dood vogeltje gevonden. Voor mij een goed boek met zeer duidelijke en mooie prenten. Misschien kennen de kleuters Kikker al. Nog iets wat voor hen dan vertrouwder is.

Van Genechten G. (2010). Rikki en de eekhoorn. Hasselt: Clavis.

Korte inhoud:

Het konijntje Rikki dat als een jongetje wordt neergezet, zoekt in de herfst in het bos naar kastanjes. Onder de struiken vindt hij een eekhoorn die niet beweegt. Rikki haalt zijn vriendinnetje erbij, omdat hij het niet vertrouwt. Ze nemen de eekhoorn mee naar Rikki's huis waar mama uitlegt wat er aan de hand is. Samen met papa begraven ze de eekhoorn. Op de terugweg zien ze een jonge eekhoorn in een boom klimmen.

Iedereen kent de boekjes van Rikki, ze worden zo vaak gebruikt. Ook dit is één van mijn favoriete boekjes. Kleuters kunnen zich hierin identificeren. Als je naar de foto van het boek kijkt dat merk je meteen dat de prenten de realiteit "beschilderen". Dit boek kan je gebruiken bij de jongere kleuters (4 jaar).

Demyttenaere B. (2002). Een ster voor Amber. Averbode: Altiora

Korte inhoud:

Robbe en Amber zijn beste vrienden. Maar wanneer Robbe hoort dat zijn beste vriendin kanker heeft en niet meer naar school komt weet hij niet meer wat hij moet doen. Hij besluit haar dagelijks op te zoeken. Op een dag leest Robbe het lievelingsverhaal van Amber voor. Het gaat over de kleine prins die van sterren houdt. Die avond vertelt Amber dat er naast de "grote berenster" nog geen ster staat, maar wel bijna. Dan komt er een nieuwe ster en die ster dat ben ik. Bij haar overlijden staat er opeens een nieuwe ster "Orion".

Achteraan in het boek staat nog achtergrondinformatie over hoe omgaan met kinderen en verlies.

Hoewel de illustraties minder mooi zijn, is de tekst oh zo prachtig geschreven. Ik werd er even stil van. Dit is bruikbaar bij de oudste kleuters. Het geeft een evolutie weer over de ziekte van Amber en het is een "actuele ziekte". Eerst is Amber thuis, dan gaat ze naar het ziekenhuis, er komt een bezoek met de klas waar er vragen gesteld worden over het gekke hoedje op haar hoofd. Je voelt bijna de vriendschap aan tussen die twee. Een aangrijpend gesprek toont aan dat Amber heel goed beseft wat er met haar gaat gebeuren. Je merkt de onwetendheid bij Robbe.

De dag van overlijden is het zijn moeder die de boodschap brengt, zonder woorden maar met tranen. Robbe troost en doet het verhaal van de sterren, net zoals Amber bij hem heeft gedaan.

Met dit gevoel kan je werken rond gevoelens die het boek bij de kleuters oproepen. Een aanrader!

Sels T. (2001). Nooit meer is voor altijd. Hasselt: Clavis.

Korte inhoud:

De papa van Lotte is gestorven. Lotte en mama hebben verdriet. "We moeten sterk zijn, papa komt nooit meer terug" zegt mama. Lotte gaat op zoek naar hoe lang "nooit meer" duurt.

Dat betekent hetzelfde als voor altijd. Lotte mist haar papa en voelt zich alleen. Niets is nog hetzelfde! Lotte denkt dat haar mama niets meer om haar geeft omdat ze de hele dag huilt en gewoon niets leuks meer doet.

Op een dag neemt mama Lotte vast en vertelt dat het weer zoals vroeger wordt, alleen anders. Ze geeft Lotte een foto van papa. Elke keer als ze verdrietig is kan ze hem een kusje geven. Mama vertelt erbij dat ze in het begin heel veel zoentjes zal geven en op een dag zal merken dat ze papa minder mist. Maar vergeten zal ze nooit.

Hier wordt mooi weergegeven hoe mama zich gedraagt, hoe een kleuter zich vergeten kan voelen. Wat betekent "nooit"? Kleuters hebben weinig tijdsbesef. Wat ik hier zo mooi vind is dat mama een foto geeft. De overledene wordt levend gehouden en er wordt weergegeven dat verdriet kan verminderen. En dat het goed is om  papa steeds minder te missen.

De illustraties tonen zeer sterk hoe de personages zich voelen. Toch niet onbelangrijk als we spreken over verdriet, de troost die ze krijgt van haar knuffel, het gerustgestelde gezicht dat mama haar toch niet vergeten is.

Verrept P. (1998). Ik mis je. Hasselt: Clavis.

Korte inhoud:

Een jongen mist zijn beste vriendin. Ze is een tijdje geleden verhuisd. De jongen voelt zich raar. Mama zegt dat hij Anja mist. De jongen begrijpt niet wat 'missen' wil zeggen. Dan denkt hij aan zijn overleden oma. Hij zal haar nooit meer terug zien, daarom vraagt hij zich af of Anja ook zal sterven. Uiteindelik vraagt de jongen aan zijn opa wat 'missen' wil zeggen. Op legt dat uit en gaat met hem het graf bezoeken. Daarna zegt de jongen aan zijn ouders dat hij Anja mist. Papa stelt voor om haar eens te gaan bezoeken. De jongen vraagt of hij oma ook eens kan bezoeken. Papa leg uit dat hij oma niet kan weerzien, alleen nog aan denken.

Het verschil tussen dood zijn en missen wordt hier kort uitgelegd. Voor een kleuter ligt het zo kort bij elkaar. Het leuke aan dit boek is dat de jongen naar een vertrouwd iemand gaat met zijn gevoel (ook al is het geen verdriet over de dood). Hij gaat op zoek naar antwoorden op zijn vragen. Onschuldige vragen over de dood worden gesteld, een tekening van een kerkhof, een kruis,... Dit boekje is niet te zwaar geladen en kan dus ook gebruikt worden voor iets jongere kleuters.

Jullie merken het: er zijn boekjes genoeg. Prentenboeken hanteert toch elke kleuterjuf. Waarom dit onderwerp dan ook niet bespreekbaar maken. Reden genoeg om het wel te doen.

Sandra